Boekrecensie ‘The Universal Voice Guide’

BAM! ‘DE UNIVERSAL VOICE GUIDE’;
EEN NIEUWE ZANGMETHODIEK DIE ALLE ANDERE METHODIEKEN SAMENVOEGT EN VOORWAARTS HELPT.

RECENSIE DOOR: MARGA ZWIRS


INTRODUCTIE
De Universal Voice Guide is een nieuwe (september 2017) zangmethodiek die er vanuit gaat dat iedereen op een gemakkelijke, efficiënte en praktische manier kan leren zingen.

Het boek is bedoeld voor zangers en sprekers van alle niveaus – amateurs en professionals – in alle stijlen.

Het bedient zich hierbij van heldere taal die revolutionair is in zijn eenvoud. Een taal die iedereen over de hele wereld kan herkennen, begrijpen en direct kan toepassen.

Op basis van de meest recente wetenschappelijke onderzoekstechnieken als o.a. elektroglottografie en videostroboscopie zijn de mogelijkheden van de stem op een eenvoudige manier teruggebracht tot een universeel systeem en een universele taal.

Toonaangevende eerder verschenen methodieken als CVT (Compete Vocal Technique) EVT (Estill Voice Training), Speech Level Singing, Singing Succes, Lichtenberger en Belcanto kunnen hierdoor beter worden begrepen en zelf beter worden toegepast.


HET UNIVERSAL VOICE SYSTEM IN EEN NOTENDOP

4 Stemkarakters
In de Universal Voice Guide staan vier stemkarakters centraal. Deze stemkarakters zijn over de gehele wereld hetzelfde wanneer we met elkaar communiceren. Ze zijn te verdelen in:

1. ‘Spreken’ (Speech)
2. ‘Fluisteren’ (Whisper)
3. ‘Roepen’ (Belting)
4. ‘Zingen’ (Classical).

8 Klankkenmerken
De vier stemkarakters bestaan elk uit verschillende klankkenmerken waarvan er in totaal 8 zijn te onderscheiden:

1. Trillingen – Onregelmatig/Regelmatig
2. Toonhoogte – Modus 1/Modus 2
3. Luidheid – Zacht/Hard
4. Helderheid – Helder/Geaspireerd
5. Vrijheid – Vrij/Gedrukt
6. Vibrato – Strak/Vibrato
7. Klankkleur – Neutraal/Scherp & Neutraal/Donker
8. Nasaliteit – Oraal/Nasaal

4 Pijlers
De 8 klankkenmerken worden gemaakt door je instrument die zijn onderverdeeld in 4 pijlers:

1. Lichaam
2. Adem
3. Stemplooien
4. Klankruimte

Effecten
Aan de stemkarakters kunnen effecten worden toegevoegd om de klank meer uitdrukking te geven, deze te versterken, te versieren of juist te verstoren. De meest voorkomende effecten, hoe ze te gebruiken en te oefenen, worden in het boek behandeld.


DE OPBOUW
De Universal Voice Guide bestaat uit twee delen. In het eerste deel staat de basis die voor iedereen toegankelijk is. Hierin worden de pijlers, klankkenmerken en de basis stemkarakters uitgelegd en toegepast middels praktische oefeningen. (Over de inhoud en de opbouw van deze oefeningen later meer in de methodische en didactische opbouw).

Het tweede deel is bedoeld als verdieping voor mensen die zich professioneel met de stem bezig houden zoals zangdocenten, logopedisten en dirigenten.

Zo is er een uitgebreid en helder hoofdstuk over de relatie tussen anatomie en spreken en zingen en de stemkarakters komen terug als variaties. Deze worden zowel uitgelegd als toegepast middels praktische oefeningen.

Ook worden in het tweede deel de meest voorkomende effecten uitgebreid behandeld en wordt een relatie gelegd tussen de klankkenmerken en de natuurkundige wetten van de akoestiek.

Tot slot is een hoofdstuk opgenomen over fysieke en geestelijke gezondheid in relatie tot stemgeven.


METHODISCHE EN DIDACTISCHE OPBOUW
De Universal Voice Guide is zeer methodisch/didactisch doordacht en opgebouwd.
Hieronder een verduidelijking, enige voorbeelden en de voordelen daarvan:

* Er zijn in totaal 1524 (!) oefeningen opgenomen. Wanneer je het boek koopt ontvang je een code waarmee je deze in zijn geheel als audiobibliotheek kunt downloaden.

* Er bestaat voor iedere oefening een ingezongen versie door een vrouw en door een man. Deze wordt gevolgd door alleen begeleiding zodat je zelf kunt studeren.

* Omdat je zelf de oefeningen thuis hebt ben je als student niet meer alleen afhankelijk van je zangles en je zangdocent. Je kunt op ieder moment studeren wanneer het jou uitkomt. Het boek raadt aan om twee keer per dag een kwartier te oefenen om het beste en snelste resultaat te bereiken.

* De oefeningen zijn steeds gekoppeld aan een specifiek vocaal doel.
Dit geeft zangpedagogen de mogelijkheid leerlingen gerichter oefeningen mee te geven en de leerling de mogelijkheid efficiënter te studeren. Dit maakt dus dat de zangpedagoog efficiënter doceert en de leerling efficiënter wordt in het behalen van zijn vocale doelen.

* In het eerste deel is in de oefeningen rekening gehouden met de basisomvang van de mannenstem en de basisomvang van de vrouwenstem. Deze zijn in het tweede deel uitgebreid naar de grenzen van de omvang voor mannen evenals vrouwen.

* De opbouw van de oefeningen is helder en stapsgewijs opgebouwd van makkelijk naar uitdagender en moeilijk(er).

Voor het ontwikkelen van de klankkenmerken zijn de oefeningen (meestal) als volgt opgebouwd:
1. Oefeningen vanuit de spreekstem (deze ligt immers het dichtst bij de zanger/spreker zelf)
2. Gezongen oefeningen op een prime gevolgd door;
3. Gezongen oefeningen op een secunde, terts, kwart, kwint, sext, octaaf en none

Voor het ontwikkelen van de basis stemkarakters Speech, Whisper, Belting en Classical en de variaties zijn de oefeningen (meestal) als volgt opgebouwd:
1. Oefeningen gekoppeld aan de 8 klankkenmerken
2. Oefeningen gekoppeld aan de 4 pijlers

Bovenstaande 2 soorten oefeningen zijn dan (meestal) weer onderverdeeld in:
1.Gezongen oefeningen op een prime, secunde, terts, kwart, kwint, sext, octaaf en none
2. Een kort gezongen liedfragment van een bestaand lied op verschillende toonhoogten.

* Alle oefeningen - van prime tot none - worden gezongen op de meest efficiënte klinker(s). Hierbij wordt uitgegaan van de akoestisch en wetenschappelijk aantoonbare efficiënte tussen bijvoorbeeld de meer open – en de meer gesloten klinkers in relatie tot de gewenste klank. Zo zal voor het klankkenmerk ‘luidheid’ de klinker A bijvoorbeeld beter werken dan de klinker OE en zal voor het klankkenmerk ‘scherpte’ de klinker IE beter werken dan de klinker OE.

* Bij alle oefeningen wordt op een efficiënte manier rekening gehouden met stijgende of dalende melodische lijnen. Zo zal voor een modus 1 (borststem) – kwaliteit een stijgende melodische lijn beter werken en zal een modus 2 (kopstem) kwaliteit een dalende frase beter werken.

* Bij alle oefeningen wordt middels een illustratie - evenals geschreven - aangegeven in welke mate/sterkte één of meerdere van toepassing zijnde klankkenmerken dienen te worden uitgevoerd. Hierbij wordt uitgegaan van een schaal van 1 op 10.
Dus; donkerte 7 is een stuk donkerder 3 en ‘luidheid 2’ is een stuk zachter dan 'luidheid 8'.

* De gewenste oefeningen om een specifiek vocaal doel te bereiken worden schriftelijk vastgelegd in het ‘Personal Voice Plan’. Deze kan worden ingevuld voor het oefenen van een bepaald klankkenmerk en/of voor een specifiek stemkarakter. Op het Personal Voice Plan wordt eveneens aangegeven welke anatomie hierbij van toepassing is en welke oefeningen (uit de audiobibliotheek) hiervoor het meest geschikt zijn. Het Personal Voice Plan geeft de leerling dus helder inzicht in zijn leerproces en de docent praktische en gerichte oefeningen om de student hierbij op een efficiënte manier te ondersteunen.


ANATOMIE
Een goed getrainde stem vraagt om regelmatig oefenen en om een verfijnde beheersing van de spierfuncties. In de Universal Voice Guide is een uitgebreid hoofdstuk opgenomen over de anatomische en fysieke werking van de stem.
Deze kennis dient als aanvulling op een beeldende of klankgerichte aanpak.
Alle spieren en hun functies in relatie tot stemgeven worden behandeld en volgen de structuur van de eerder uitgelegde 4 pijlers: ‘Lichaam’, ‘Adem’, ‘Stemplooien’ en ‘Klankruimte’.
Alle ‘hoofdpijlers’ hebben hierbij tevens een aantal ‘sub-pijlers’. Om een voorbeeld te geven; De hoofdpijler ‘Stemplooien’ is onderverdeeld in de ‘sub-pijlers’:
- Stemplooitrilling
- Stemplooimassa
- Stemplooilengte
- Stemplooisluiting
- Valse Stemplooien
- Stemplooischommeling
Alleen de belangrijkste anatomie wordt behandeld. Alle fysieke functies zijn aangeduid in Nederlandse benamingen en voorzien van getekende illustraties.


EFFECTEN
In de Universal Voice Guide is een uitgebreid hoofdstuk opgenomen over de meest voorkomende effecten. In het eerste deel komen de pop-en rockeffecten aan de orde die zijn gekoppeld aan de 3 stemkarakters ‘Speech’, ‘Belting’ en ‘Whisper’. In het tweede deel komen de klassieke effecten aan de orde die worden gekoppeld aan het stemkarakter ‘Classical’. De effecten worden zowel anatomisch verklaard als toegepast middels praktische oefeningen welke weer zijn gekoppeld aan de 8 klankkenmerken en de 4 pijlers.


AKOESTIEK
De 8 klankkenmerken die in het gehele boek terugkomen zijn gebaseerd op akoestische kenmerken en deze zijn objectief meetbaar. In dit hoofdstuk worden de natuurlijke eigenschappen van stemgeluid helder uitgelegd aan de hand van deze 8 klankkenmerken. Eveneens wordt het fenomeen formanten, - boventoonverhoudingen, in relatie tot de klinkers en stemgeven helder uitgelegd en voorzien van vele illustraties van spectogrammen. Hierdoor zal je in staat zijn objectiever te luisteren. En wanneer je een klank preciezer en objectiever kunt analyseren kun je deze ook sneller verbeteren of veranderen.


GEZONDHEID
In het laatste hoofdstuk worden oefeningen en adviezen gegeven om je stem in een betere conditie te krijgen en houden.


WHAT’S NEW?
Zoals de titel aangeeft voegt de Universal Voice Guide een aantal eerder verschenen methodieken samen en helpt deze verder vooruit met aangescherpte, toepasbaardere oefeningen dan wel nieuwe inzichten. Hieronder volgt een beknopte uiteenzetting van de meest in het oog springende vernieuwingen en/of aanvullingen.

- Ademstroom en Ademdruk
Het fenomeen ‘ademsteun’ wordt voor het eerst helder uitgelegd aan de hand van de hoeveel ademstroom (de hoeveelheid adem die bij een opening – en sluitingscyclus door de stemplooien naar buiten komt) en de ademdruk (de hoeveelheid massa van de stemplooien die daarbij in meer of mindere mate sluit). De ademstroom en ademdrukverhouding wordt hierbij helder in relatie gebracht met alle verschillende manieren van stemgeven en de mate van body-support. Deze zal voor het stemkarakter Whisper bijvoorbeeld heel anders zijn dan voor het stemkarakter Belting. Met de uitleg van de verhouding tussen ademstroom en ademdruk wordt afgerekend met het idee dat er slecht één correcte manier is van ‘ademsteun’. Tevens wordt afgerekend met het idee dat stemgeven altijd begint met adem.

- 3 Lichaamshoudingen
In de Universal Voice Guide wordt uitgegaan van drie verschillende houdingen waaronder ‘de Neutrale-Houding’, ‘de Roep-Houding’ en de ‘Klassieke-Houding’. Deze zijn gekoppeld aan de 4 stemkarakters en dienen ter ondersteuning aan datgene wat je ‘van nature’ al doet wanneer je spreekt roept of zingt. Alle hierbij actieve spieren en hun functies worden helder uitgelegd en voorzien van oefeningen.

- De Klinkerdriehoek
In de Universal Voice Guide wordt de klinkerdriehoek (gebaseerd op de boventoonverhouding tussen de 1e en de 2e formant) op een methodische en didactische manier onderbouwd en veelvuldig ingezet. Het helpt je juist die klinkers te kiezen waarbij een bepaald klankkenmerk of stemkarakter in eerste instantie beter en gemakkelijker zingbaar is. (zie ook de uitleg over de klinkers in de methodische en didactische opbouw van het boek zoals boven beschreven).

- Upstream & Downstream
Jarenlang werd aangenomen dat de upstream volgorde (adem, stemplooien, klankruimte) de enige richting was die de klank bepaalde. De wetenschap heeft echter aangetoond dan ook een omgekeerde volgorde (downstream) de klank beïnvloed. De vier pijlers lichaam adem en stemplooien en klankruimte beïnvloeden elkaar zowel upstream als downstream en in de oefeningen in dit boek is deze wetenschap doorgevoerd.

- Lax-Vox
In het praktiseren van de oefeningen wordt regelmatig gebruik gemaakt van de Lax-Vox (de bubbelbuis). De voordelen en vocale doelen ervan worden helder beschreven en er zijn vele praktische oefeningen.

- Mannen & Vrouwen
Bij de verschillende oefeningen in het boek wordt steeds duidelijk aangegeven welke omvang voor mannen gelden en welk omvang voor vrouwen. Hierbij wordt de centrale C als C4 aangeduid. In de audiovoorbeelden zijn zowel mannelijke als vrouwelijke voorbeelden ingezongen.

V.b.

- Personal Voice Plan
Voor het eerst wordt in een zangmethodiek een praktische en inzichtelijke mogelijkheid geboden de student zowel als de docent efficiënt te ondersteunen. Middels het Personal Voice Plan wordt inzicht verschaf over ‘welk vocaal doel streef ik na’?, ‘Wat gaat al goed en wat moet worden verbeterd?’, ‘Welke anatomie is hierop van toepassing?’, ‘Welke concrete oefeningen moeten hiervoor worden gedaan?’.

- Modi
In de Universal Voice Guide worden de nieuwe termen Modus 1 en Modus 2 gebruikt voor de oudere termen borststem en kopstem of falsetstem. Ook de nieuwe termen Modus O (= kraak) en Modus 3 (= whistle voice) worden gebruikt. Interessant zijn de vele oefeningen die starten vanuit de kraak en het vaak directe effect wat ze hebben op bepaalde gewenste klanken.

- Vibrato
Voor het eerst wordt in een zangmethodiek helder uitgelegd hoe vibrato anatomisch tot stand komt, wat dit betekent in relatie tot bepaalde klankkenmerken en welke praktische oefeningen je kunt doen om snel en gemakkelijk vibrato tot stand te brengen.

- Compressie
Een nieuwe term die wordt geïntroduceerd is compressie, ofwel een lichte mate van druk. Interessant is de manier waarop hiermee op een efficiënte manier het fenomeen ‘stembreuk’ kan worden opgelost.

- Scherpte – en donkertebalans
Het gegeven ‘Twang’ (‘Scherpte’ genoemd in de Universal Voice Guide) bestaat al langer maar nooit eerder is deze op een methodische manier ingezet bij oefeningen zoals in dit boek. Bijvoorbeeld het handhaven van de luidheid in de overgang van Modus 1 naar Modus 2 in het stemkarakter Belting in relatie tot de gewenste hoeveelheid scherpte is een zeer interessante invalshoek. Ook het toepassen van de verhouding donkerte & scherpte in het stemkarakter Classical is interessant en verhelderend.

- Effecten
Nooit eerder is in een zangmethodiek een dergelijke grote hoeveel effecten op een heldere anatomische manier verklaard, gekoppeld aan klankkenmerken, pijlers en voorzien van praktische oefeningen. Dit hoofdstuk is een absolute aanwinst en vernieuwing in de zangmethodiek.


OVER DE AUTEUR
Alberto ter Doest was succesvol hoofddocent zang aan het conservatorium ‘Codarts Rotterdam’, gastdocent aan ‘The Performers School for Drama and Dance’ in Londen, de ‘Theatre Academy’ in Shanghai, de ‘Pop Academie’ van het conservatorium van Amsterdam en de ‘Musik Hochschule’ in Osnabruck. Hij leidde vele tientallen alumni op die op dit moment werkzaam zijn over de hele wereld. Als tenor zong Alberto ter Doest in zowel grote musicals als oratoria. Daarnaast zingt hij al meer dan 25 jaar in het Nederlands Kamerkoor. Na zijn training als Certified Course Instructor in Estill Voice Training bleef hij doorgaan met onderzoek naar de mogelijkheden van de stem. De inzichten van de studies, samen met de wetenschappelijke kennis van anatomie en akoestiek en de vele jaren praktijk – en leservaring vormen de basis voor dit revolutionaire zangboek de Universal Voice Guide.


CONCLUSIE & BEOORDELING
De Universal Voice Guide is een zeer methodisch en didactisch doordachte gids.
De vele praktische oefeningen maken dat je zo snel mogelijke aan de slag gaat met zingen. De zorgvuldig uitgewerkte anatomische en akoestische uitleg geeft deze in eerste instantie praktische, muzikale en auditieve methode de benodigde wetenschappelijke bedding en ondersteuning. Altijd is duidelijk wat je moet doen, hoe je dit moet doen en waarom je dit moet doen; een verademing!

Op een respectvolle manier is gebruik gemaakt van de door anderen eerder uitgewerkte en toonaangevende methodieken. Door deze schat aan bestaande informatie creatief in te zetten, aan te scherpen, te verhelderen, toepasbaarder te maken en te voorzien van nieuwe inzichten is de Universal Voice Guide in alle opzichten een revolutionaire methodiek en een alles omvattende ‘zangbijbel’. Een absolute ‘must-have’ voor iedereen die zich serieus of voor zijn plezier bezig houdt met spreken en zingen.

Waardering: 5 sterren


PRAKTISCHE INFORMATIE

Titel: De Universal Voice Guide
Ondertitel: De gids die iedereen beter leert spreken en zingen
Auteur: Alberto ter Doest
Uitgeverij: Universal Voice Institute
Uitgave: 1e druk september 2017
ISBN-Nummer: 9789082706307
Aantal Pagina’s: 438
Bestellen bij: www.universalvoice.nl (* Het boek is op dit moment in herdruk)

Marga Zwirs is zangdocent. Zij is eveneens oprichter en directeur van Zangschool Rotterdam. Ze werkt ruim 28 jaar met individuele leerlingen en met groepen volwassenen en kinderen. De visie van Rotterdam is; ‘Iedereen kan leren zingen’. Uniek in Rotterdam zijn de technieklessen waarin de werking van de zangstem op een heldere en inzichtelijke manier wordt uitgelegd en toegepast. Dit met als doel iedereen de vrijheid te geven te klinken zoals hij wil. Marga Zwirs is 'Certified Master Teacher' in de wetenschappelijk onderbouwde Amerikaanse zangmethodiek Estill Voice Training (EVT). Tevens is zij 'Universal Voice Master Teacher' bij het Universal Voice Institute in Amsterdam.

Website: www.zangschoolrotterdam.nl
Youtube:https://www.youtube.com/channel/UCLLrPcmDS3zE8mS9FVF0cLw
Estill Voice International: https://www.estillvoice.com/instructors/view/399
Facebook: https://www.facebook.com/Zangschool-Rotterdam-483442575036893/

Similar Articles

Top